محققان با مهار قارچ کشنده «آسپرژیلوس فلاووس» (Aspergillus flavus) یک عامل قدرتمند ضد سرطان ایجاد کردهاند.
به گزارش به نقل از اینترستینگ انجینرینگ، این دستاورد به ویژه قابل توجه است زیرا این قارچ سمی زراعی تاریخچه شومی دارد. این قارچ با مرگهای مرموز در میان تیمهای باستانشناسی که مقبرههای باستانی را کاوش میکردند، مرتبط بود. به عنوان مثال، در سال ۱۹۲۲، گزارش شد که افتتاح مقبره شاه توتعنخآمون با مرگهای ناشناختهای همراه بوده است که شایعات مربوط به نفرین فرعون را دامن زده است.
عامل این بیماری آسپرژیلوس فلاووس شناسایی شد که به خاطر سمیتش بدنام است. حتی پس از هزاران سال خفتگی، هاگهای زرد آن میتوانند عفونتهای شدید ریوی را ایجاد کنند، که به ویژه برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خطرناک است. همین «عامل میکروبی» اکنون یک منبع احتمالی برای کشف دارو در مبارزه با سرطان است. محققان دانشگاه پنسیلوانیا، به رهبری پروفسور شری گائو، با موفقیت دسته جدیدی از مولکولها را از آسپرژیلوس فلاووس جدا کردهاند.
پیشرفت های جدید مربوط به این قارچ چندان عجیب نیست زیرا قارچ ها از مدت ها قبل منبعی ارزشمند برای ترکیبات دارویی بودند. در دستاورد جدید، محققان روی دستهای نادر از مولکولها به نام RiPP ها تمرکز کردند که در حقیقت پپتیدهای سنتز شده ریبوزومی و اصلاح شده هستند. این مولکولها در ابتدا توسط ریبوزومها (ماشینآلات پروتئینسازی سلول) تولید میشوند و سپس برای تقویت تواناییهای مبارزه با سرطان، بیشتر اصلاح میشوند. اگرچه هزاران RiPP در باکتریها وجود دارد، اما تنها تعداد انگشتشماری از آنها در قارچها کشف شدهاند.
کیوئه نی، نویسنده اول، توضیح میدهد، خالصسازی آنها فوقالعاده دشوار است. نی در این باره می گوید: سنتز این ترکیبات پیچیده است. برای رمزگشایی از اسرار RiPP های قارچی، محققان به جستجوی شیمیایی پرداختند. آنها دوازده گونه از آسپرژیلوس را اسکن کردند و خروجیهای شیمیایی آنها را با بلوکهای سازنده شناخته شده RiPP مقایسه کردند. این کار تحقیقاتی، پژوهشگران را مستقیماً به آسپرژیلوس فلاووس رساند.
پژوهشگران از طریق تحلیل ژنتیک منبع RiPP های قارچی را شناسایی کردند. آنها متوجه یک دسته ناشناخته از مولکول های با ساختاری یگانه از حلقه های متداخل شدند. آنها این مولکول ها را آسپریگیمایسین نامیدند. پتانسیل آسپریگیمایسینها بلافاصله آشکار شد. هنگامی که در برابر سلولهای لوسمی انسانی آزمایش شدند، حتی بدون اصلاح، دو مورد از چهار نوع، اثرات قوی در از بین بردن سرطان نشان دادند. اما موفقیت واقعی با یک اصلاح جزئی حاصل شد. محققان یک لیپید یا مولکول چرب اضافه کردند. این نوع اصلاحشده با عملکرد سیتارابین و دانوروبیسین، دو داروی مورد تأیید FDA که دههها برای درمان لوسمی استفاده میشدند، مطابقت داشت. این گروه از محققان کد را شکست و یک ژن کلیدی به نام SLC۴۶A۳ را کشف کرد. این ژن مانند یک دروازه عمل میکند و به آسپریگیمایسینها کمک میکند تا به تعداد زیاد وارد سلولهای لوسمی شوند.
آزمایش های بیشتر عملکرد این مولکول ها را نشان داد. سلول های سرطانی غیر قابل کنترل تقسیم می شوند.
جالب توجه است که این ترکیبات ویژگی خود را نشان دادند و تأثیر کمی بر سلولهای سرطانی سینه، کبد یا ریه یا حتی باکتریها و قارچهای مختلف نشان دادند یا هیچ تأثیری نداشتند. این نشان میدهد که اثرات مخرب آنها مختص نوع سلول است که یک ویژگی حیاتی برای توسعه داروهای جدید به حساب می آید.
منبع: خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency