پرش به محتوا

آثار ثبت شده ایران در یونسکو + آپدیت ۱۴۰۳

    به طور کلی میراث ثبت شده، شامل آثاری است که از گذشته به جا مانده و به ما و نسل‌های بعد از ما تعلق دارد. میراث جهانی یونسکو از طرف سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد، به عنوان مکانی دارای ارزش تاریخی، علمی و فرهنگی از آن یاد می‌شود و باید از آن محافظت گردد. آثار مربوطه توسط کمیته میراث جهانی یونسکو ثبت می‌گردند و تمامی کشورهای عضو یونسکو می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی خود را نامزد ثبت در لیست میراث یونسکو نمایند. چنانچه این آثار در لیست نامبرده ثبت شوند، حفاظت از آن‌ها بر عهده تمامی کشورهای عضو این سازمان خواهد بود.

    تا حال حاضر تعداد آثار ایران که در یونسکو ثبت شده اند، به ۲۷ عدد رسیده است. ما در این مقاله قصد داریم آثار ایران در یونسکو را به شما معرفی کنیم. پس تا انتهای این مطلب از آوای طبیعت گلستان با ما همراه باشید.

    فهرست مطالب

    معیارهای ثبت جهانی آثار کدام اند؟

    میراث ثبت شده در یونسکو شامل معیارهای مشخصی هستند که در دو دسته فرهنگی و طبیعی قرار می‌گیرند:

    معیارهای طبیعی ثبت جهانی یونسکو

    • پدیده طبیعی باید با زمینه‌های استثنایی و زیباشناسی باشد.
    • نمونه‌ای برجسته در زمینه مراحل و تغییرات تاریخ زمین‌شناسی به حساب بیاید.
    • نمونه‌ای برجسته از فرایندهای زیست محیطی و بیولوژیکی در تکامل و توسعه زمینی، اکوسیستم‌های ساحلی و دریایی و جوامعی از گیاهان و حیوانات باشد.
    • به زیستگاه‌های طبیعی ارزشمندی تعلق داشته باشد که تنوع زیستی و محل زیست گونه‌های در خطر بالایی داشته باشد.

    معیارهای فرهنگی ثبت جهانی یونسکو

    • نمایشی شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی باشد.
    • تبادل ارزش‌های بشری را در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی نشان دهد و در پیشرفت معماری یا فناوری، برنامه ریزی شهری یا طراحی نقش مهمی داشته باشد.
    • بتوان آن را به عنوان سندی استثنایی برای وجود یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا از بین رفته به شمار آورد.
    • مثالی بی‌مانند در حوزه معماری یا تکنولوژی باشد که مرحله مهمی از تاریخ بشر را نشان می‌دهد.
    • آثار مربوطه نماینده یک فرهنگ باشد یا تعامل بین انسان و محیط زیست را به خوبی نشان دهد.
    • مستقیماً با رویدادها، افکار، عقاید و آثار هنری و ادبی مهم جهان ارتباط داشته باشد.

    آثار ایران در یونسکو کدام اند؟

    میراث ثبت شده ایران شامل ۲۷ مورد از مکان‌های تاریخی – فرهنگی و طبیعی بوده که از نظر دسته‌بندی، ۲۵ مورد در میراث فرهنگی و ۲ اثر در میراث طبیعی قرار می‌گیرند. آثار ایران در یونسکو شامل موارد زیر است:

    چغازنبیل

    چغازنبیل از آثار ایران در یونسکو

    چغازنبیل به عنوان یکی از آثار فرهنگی و تاریخی مهم کشورمان، نخستین نیایشگاه ایران محسوب می‌شود که در سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. چغازنبیل در اطراف شهر باستانی دوراونتاش قرار دارد که امروزه منطقه نزدیک شوش در خوزستان به حساب می‌آید. قدمت این بنا به ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. ارتفاع بنای اولیه به بیش از ۵۰ متر می‌رسید و شامل پنج طبقه بود. در داخل محوطه چغازنبیل معابد مختلفی وجود دارند. شایان ذکر است که باستان‌شناسان این بنای تاریخی را بسیار ارزشمند می‌دانند و معبد چغازنبیل جایگاه برتری در بین علاقمندان به تاریخ دارد.

    تخت جمشید

    تخت جمشید از آثار ایران در یونسکو

    تخت جمشید یکی دیگر از آثار ایران در یونسکو به شمار می‌رود که می‌توان آن را شاخص‌ترین اثر تاریخی ایران نام برد. این اثر تاریخی در حقیقت یک شهر باستانی به حساب می‌آید که در نزدیکی مرودشت استان فارس واقع شده است و در آن مجموعه‌ای از کاخ‌ها قرار دارند. تخت جمشید توسط داریوش هخامنشی بنا شده و از آن به عنوان پایتخت آیینی ایران یاد می‌شود. تاریخ ثبت جهانی این اثر نیز سال ۱۹۷۹ ذکر شده است. تخت جمشید از نظر معماری و تاریخ ایران اطلاعاتی خوبی به باستان‌شناسان و علاقمندان به تاریخ می‌دهد.

    میدان نقش جهان

    میدان نقش جهان از آثار ایران در یونسکو

    میدان نقش جهان به عنوان قلب اصفهان از دیگر آثار ایران در یونسکو بوده که تاریخچه آن به دوره صفویه بازمی گردد. آثار بسیاری در این میدان و اطراف آن قرار گرفته‌اند که می‌توانیم به مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، کاخ عالی قاپو، بازار اصفهان و سردرقیصریه اشاره کنیم. هرساله اصفهان و میدان نقش جهان میزبان گردشگران داخلی و خارجی بسیاری هستند. این میدان تاریخی ارزشمند در سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.

    تخت سلیمان

    تخت سلیمان از آثار ایران در یونسکو

    تخت سلیمان یکی از آثار ایرانی در یونسکو در ۴۵ کیلومتری شهر تکاب در استان آذربایجان غربی واقع شده است. این محوطه بزرگ تاریخی بناهایی از دوره‌های اشکانیان و ساسانی و ایلخانان را در خود جای داده است که پناهگاه اصلی زرتشتیان و معبد آناهیتا از مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌روند. مساحت منطقه تخت سلیمان ۱۲۴ هزار متر مربع می‌باشد. مجموعه تخت سلیمان در سال ۲۰۰۳ در میراث جهانی یونسکو ثبت گردید و هرساله بازدیدکنندگان بسیاری از آن دیدن می‌کنند.

    ارگ بم

    ارگ بم از آثار ایران در یونسکو

    ارگ بم تا قبل از زلزله بم، بزرگترین سازه خشتی جهان به حساب می‌آمد که بیش از ۱۸۰ هزار متر مربع وسعت داشت. بعد از نابودی بخش زیادی از این ارگ تاریخی، زنگ خطر سازمان یونسکو به خطر درآمد تا عملیات بازسازی و محافظت از آن در دستور کار قرار بگیرد. از برجسته‌ترین خصوصیات معماری ارگ بم که از آثار ایران در یونسکو است، می‌توانیم سیستم آبیاری زیرزمینی آن را نام ببریم. این بنای تاریخی در جنوب استان کرمان قرار دارد و قدمت آن به دوره اشکانیان می‌رسد. سکونت طولانی انسان در این ارگ موجب شده آثار زیادی کشف شود و باستان‌شناسان به حقایق تاریخی بسیار دست یابند. ارگ بم در سال ۲۰۰۴ ثبت جهانی شد.

    پاسارگاد

    پاسارگاد از آثار ایران در یونسکو

    مجموعه تاریخی پاسارگاد که به عنوان آرامگاه کوروش نیز از آن یاد می‌شود، یک شهر تاریخی وسیع بوده که آثار زیادی مانند کاخ دروازه، باغ پاسارگاد، کاخ بارعام، آب نماهای مختلف و… را در خود جای داده است. ساخت این مجموعه تاریخی در دوران کوروش هخامنشی آغاز گردید که به سده ششم پیش از میلاد بازمی گردد. پاسارگاد به عنوان اولین پایتخت هخامنشیان، یکی دیگر از آثار ایران در یونسکو بوده و در سال ۲۰۰۴ ثبت جهانی گردید.

     

    میخوای مدرک تورلیدری ایرانگردی بگیری؟

    آوای طبیعت گلستان برگزار کننده دوره ی راهنمای ایرانگردی و جهانگردی (تورلیدری تاریخی و فرهنگی) به دو صورت آنلاین و حضوری تحت نظارت وزارتخانه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور با ارائه مدرک رسمی از این نهاد.

    اطلاعات برگزاری دوره ها

    یا

    فرم مشاوره رایگان

     

    گنبد سلطانیه

    گنبد سلطانیه از آثار ایران در یونسکو

     

    یکی از آثار تاریخی مشهور در شهر زنجان، گنبد سلطانیه بوده که در سال ۲۰۰۵ در لیست آثار ایران در یونسکو قرار گرفت. این آرامگاه تاریخی متعلق به سلطان محمد خدابنده یا الجایتو هشتمین پادشاه ایلخانانیان می‌باشد و از برجسته‌ترین آثار معماری ایرانی با نشانه‌های اسلامی به جساب می‌آید. کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ بنا از زیباترین شاخصه‌های گنبد سلطانیه به حساب می‌آیند. همچنین سبک معماری گنبد و تزئینات داخلی بنا در نوع خود بی‌نظیرند.

    بیستون

    بیستون از آثار ایران در یونسکو

    بیستون کرمانشاه محل شکل گیری تمدن و یکجا نشینی اقوام مختلف بوده که یکی از دلایل آن، قرار داشتن در محدوده مناسب جغرافیایی می‌باشد. این مجموعه از تاریخی‌ترین مناطق جهان به شمار می‌رود که در سال ۲۰۰۶ ثبت جهانی شد. برجسته‌ترین اثر مجموعه تاریخی بیستون، سنگ نبشته آن است که از کتبیه و نقش برجسته‌ای تشکیل می‌شود و اطلاعات بسیاری از دوران باستان را به علاقمندان منتقل می‌کند. کاخ باستانی ساسانی، کارونسرای عباسی، نقش برجسته مهرداد، تندیس هرکول و… از دیگر آثار برجسته این مجموعه تاریخی به حساب می‌آیند. همه آنها جزوی از لیست آثار ایران در یونسکو هستند.

    مجموعه کلیساهای ارامنه

    مجموعه کلیساهای ارامنه از آثار ایران در یونسکو

    کلیساهای قره کلیسا، سن استپانوس و معبد زور زور مجموعه‌ای به نام آثار رهبانی ارامنه تشکیل داده‌اند که ارزش تاریخی، اجتماعی و فرهنگی بالایی دارند. این مجموعه به عنوان اثر تاریخی دنیای مسیحیت در ایران، سال ۲۰۰۸ در فهرست آثار ایران در یونسکو قرار گرفت. معماری باشکوه کلیساهای نام برده، نشان دهنده فرهنگ و معماری ارامنه در شمال غربی ایران است.

    سازه‌های آبی شوشتر

    سازه های آبی شوشتر از آثار ایران در یونسکو

    سیستم آبی شوشتر نمونه‌ای ویژه در طراحی سیستم‌های آبی در زمان داریوش بزرگ بوده که نبوغ و هوش خلاقانه ایرانیان را در این زمینه نشان می‌دهد. این مجموعه از ۱۳ بخش تشکیل شده است که در زمان هخامنشیان تا ساسانیان برای هدایت و استفاده از آب به کار گرفته می‌شد. پل ها، کانال‌ها و آبشارهای سازه‌های آبی شوشتر موجب شده این مجموعه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی دنیا پیش از انقلاب صنعتی محسوب شود. سازه‌های آبی شوشتر در سال ۲۰۰۹ در لیست آثار ایران در یونسکو ثبت گردید.

    بازار بزرگ تبریز

    بازار بزرگ تبریز از آثار ایران در یونسکو

    مجموعه تاریخی بازار تبریز که از دوران باستان به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری در جاده ابریشم شناخته می‌شد، یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده جهان به شمار می‌رود. حدود ۶۵۰۰ حجره در این بازار وجود دارد که ۴۰ صنف را تشکیل می‌دهند. اهمیت تاریخی و معماری بازار تبریز موجب شد که در سال ۲۰۱۰ در لیست آثار ایران در یونسکو ثبت گردد.

    بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی

    بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی از آثار ایران در یونسکو

    این اثر تاریخی در استان اردبیل قرار دارد و از قدیمی‌ترین آرامگاه‌های عرفانی صوفی در ایران محسوب می‌شود. قدمت این بنا به دوره صفویان بازمی گردد و آثار ثبت شده متعدد و قدمت تاریخی آن موجب شده در سال ۲۰۱۰ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار بگیرد. بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در گذشته محل قرار گرفتن خانه و خانقاه این عارف برجسته بوده است. پیکر شیخ صفی را بنا به وصیت وی در همین ساختمان دفن کرده اند. شایان ذکر است که در این محل، آرامگاه‌ شاه عباس صفوی و شاهزادگان صفوی نیز قرار دارد. این بقعه از آثار ایرانی ثبت شده در یونسکو است.

    مجموعه باغ‌های ایرانی

    مجموعه باغ های ایرانی از آثار ایران در یونسکو

    از روزگاران قدیم، باغ‌ها در بین تمدن‌های گوناگون ایران جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند و همین موضوع باعث شده ایرانیان به عنوان در زمینه باغ آرایی در جهان صاحب سبک باشند. باغ‌های ایرانی ساختار و طراحی منحصربفردی دارند و آب نقش اصلی را در زمینه طراحی و تزئین ایفا می‌کند. در سال ۲۰۱۱ آثار ایرانی ذکر شده در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند:

    • باغ ارم واقع در شیراز
    • باغ پاسارگاد واقع در پاسارگاد
    • باغ چهلستون واقع در اصفهان
    • باغ فین واقع در کاشان
    • باغ عباس آباد واقع در بهشهر
    • باغ دولت آباد واقع در یزد یکی از آثار ایران در یونسکو
    • باغ اکبریه واقع در بیرجند
    • باغ پهلوان‌پور واقع در مهریز
    • باغ شازده واقع در ماهان

    مسجد جامع اصفهان

    مسجد جامع اصفهان از آثار ایران در یونسکو

    مسجد جامع اصفهان به عنوان یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین آثار تاریخی ایران در یونسکو، معرف روند تحول و تکامل معماری ایران در دوره اسلامی و حتی پیش از آن است. این بنا یکی از برجسته‌ترین آثار معماری ایران و جهان محسوب می‌شود که سیمای فعلی آن به دوره سلجوقی مربوط می‌شود اما تعمیرات آن به دوران بعد به خصوص به دوره صفویان مرتبط است.

    یکی از مهم‌ترین آثار موجود در این مسجد، محراب مسجد الجایتو است که شهرت بسیاری در جهان دارد و نمونه‌ای بی‌نظیر از هنر ایرانی محسوب می‌شود. مسجد جامع اصفهان مسجدی ۴ ایوانی بوده که تاثیرگذاری آن بر معماری سایر مساجد را نمی‌توان نادیده گرفت. این مسجد در سال ۲۰۱۲ در لیست آثار ایران در یونسکو قرار گرفت.

    برج گنبد قابوس

    برج گنبد قابوس از آثار ایران در یونسکو

    این بنای تاریخی و زیبا در شمال ایران در استان گلستان واقع شده است و قدمت آن به سده چهارم هجری می‌رسد. شایان ذکر است که برج گنبد قابوس بلندترین برج تمام آجری جهان به شما می‌رود. این برج یکی از شاهکارهای معماری ایران به حساب می‌آید و به بهترین اثر تاریخی مهندسی در جهان شهرت دارد. برج گنبد قابوس در سال ۲۰۱۲ در لیست آثار ایران در یونسکو قرار گرفت.

    کاخ گلستان

    کاخ گلستان از آثار ایران در یونسکو

    کاخ گلستان مجموعه‌ای از چندین عمارت، تالار، باغ، حیاط و گذرگاه‌هایی است که به در کنار هم توانسته‌اند یک مجموعه تاریخی و گردشگری بی‌نظیر تشکیل دهند. این اثر تاریخی در بخش مرکزی شهر تهران واقع شده است و تاریخ ساخت آن به اواخر دهه ۹۸۰ هجری قمری بازمی گردد.

    کاخ گلستان در دوران صفویه ساخته شد و بعدها محل استقرار ۷ پادشاه قاجار تعیین گردید. حضور پادشاهان مختلف در این کاخ باعث شده در این بنا رویدادهای مختلفی صورت بگیرد. بدون شک کاخ گلستان یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی تهران بوده که همین موضوع باعث شد در سال ۲۰۱۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردد.

    شهر سوخته

    شهر سوخته از آثار ایران در یونسکو

    شهر سوخته بقایای شهری باستانی در ایران بوده که ایرانیان حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی می‌کرده اند. شهر سوخته ۲۸۰ هکتار وسعت دارد و زمانی در ساحل آن رودخانه وجود داشته است؛ به همین دلیل در آن زمان بر روی آبرفت‌های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون به صورت تپه‌های متوالی و چسبیده به هم بنا شده است. شهر تاریخی سوخته در سال ۲۰۱۴ از آثار ایرانی بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. به طور کلی شهر سوخته دارای ۵ بخش اساسی می‌باشد:

    • بخش مسکونی
    • بخش‌های مرکزی
    • منطقه صنعتی
    • بناهای یادمانی
    • گورستان شهر سوخته، از آثار ایرانی در یونسکو

    روستای میمند

    روستای میمند از آثار ایران در یونسکو

    بدون شک روستای میمند به عنوان یکی از سکونتگاه‌های صخره‌ای جهان، نخستین سکونتگاه‌های بشری در ایران به شمار می‌رود؛ همین موضوع باعث شده نام این روستا در سال ۲۰۱۵ در لیست آثار ایران در یونسکو به ثبت برسد. روستای میمند در ۳۸ کیلیومتری شمالی شرقی شهر بابک استان کرمان قرار دارد و از آثار بسیار قدیمی نظیر خانه‌های صخره‌ای پراکنده، معبد، قلعه و برج‌های مختلف تشکیل شده‌اند که قدمت آن‌ها به هزاران سال پیش می‌رسد. شایان ذکر است که در این روستا مجموع ۴۰۶ کیچه و ۲۵۶۰ اتاق وجود دارد.

    محوطه باستانی شوش

    محوطه باستانی شوش از آثار ایران در یونسکو

    شهر شوش از دیگر سکونتگاه‌های شناخته شده جهان بوده که در خوزستان قرار دارد و تاریخ پایه‌گذاری آن به صورت تخمینی به ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد بازمی گردد. این محوطه تاریخی شامل تپه‌های باستانی بوده و کاخ اردشیر آن در ساحل رودخانه قرار گرفته است. بناهای تاریخی کشف شده در این محوطه در دسته اداری، مسکونی و بناهای مجلل قرا می‌گیرند. بر اساس اسناد باستانی موجود، شهر تاریخی شوش از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین شهرهای باستانی ایران و جهان به حساب می‌آید؛ همین موضوع باعث شده این شهر باستانی جزو آثار ایرانی باشد که در سال ۲۰۱۵ در میراث جهانی یونسکو به ثبت برسد.

    مجموعه قنات‌های ایرانی

    مجموعه قنات های ایرانی از آثار ایران در یونسکو

    شیوه احداث ۱۱ قنات ایران و ویژگی‌هایی مانند طولانی، عمیق بودن یا قدیمی بودن آن‌ها موجب شده مورد توجه قرار بگیرند و در سال ۲۰۱۶ در لیست آثار ایران در یونسکو قرار بگیرند. ۱۱ قنات ثبت شده عبارتند از:

    • قنات قصبه گناباد
    • قنات بلده فردوس
    • قنات حسن آباد مشیر
    • قنات باغ زارچ
    • قنات ابراهیم آباد اراک
    • قنات مزدآباد
    • قنات عمومی وزوان
    • قنات مون از آثار ایران در یونسکو
    • قنات گوهرریز جوپار
    • قنات اکبرآباد بم
    • قنات قاسم آباد بم

    کویر لوت

    کویر لوت از آثار ایران در یونسکو

    کویر لوت به عنوان نخستین اثر از آثار طبیعی ایران، در سال ۲۰۱۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. در این منطقه حدود ۳۰۰۰ اثر تاریخی کشف شده است که در نوع خود قابل توجه است. این تعداد آثار تاریخی نشان از سابقه تمدنی بالای ۵ هزار سال در حاشیه کویر لوت دارد. درفش شهداد یکی از این کشفیات بوده که به قدیمی‌ترین درفش جهان مشهور است.

     

    میخوای مدرک تورلیدری بگیری؟

    آوای طبیعت گلستان برگزار کننده دوره های تورلیدری (راهنمایان گردشگری): دوره راهنمای طبیعتگردی، راهنمای ایرانگردی و راهنمای محلی به دو صورت آنلاین و حضوری تحت نظارت وزارتخانه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور با ارائه مدرک رسمی از این نهاد.

    اطلاعات برگزاری دوره ها

    یا

    فرم مشاوره رایگان

     

    شهر تاریخی یزد

    شهر تاریخی یزد از آثار ایران در یونسکو

    باستان‌شناسان معتقدند قدمت شهر یزد را به پیش از اسلام می‌رسد و به دومین شهر تاریخی جهان شهرت دارد. بافت و معماری منحصربفرد شهر یزد باعث شده نمونه‌ای خاص از معماری اقلیم‌های گرم و خشک را شاهد باشیم. این نوع معماری با نیازها و شرایط اقلیمی و فرهنگی مردم آن منطقه تناسب دارد. این شهر از آثار ایرانی ثبت شده در یونسکو است.

    بادگیرها، مناره‌ها و گنبدها از جنبه‌های شاخص شهر یزد هستند. همچنین در اغلب محله های مرکز شهر، بازارچه، مسجد، آب انبار، حمام، کارگاه‌های کوچک و… قرار دارند و همچنان اغلب آن‌ها فعال هستند. شهر تاریخی یزد از آثار ایرانی بود که در سال ۲۰۱۷ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.

    چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی استان فارس

    چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی استان فارس از آثار ایران در یونسکو

    چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی شامل آثار کشف شده از سه منطقه باستانی فیروزآباد، بیشاپور و سروستان بوده که همگی در جنوب غربی استان فارس واقع شده اند. قدمت شهرها، کاخ‌ها و سازه‌های کشف شده به دوره ساسانی مربوط می‌شود. آثار نامبرده در سال ۲۰۱۸ در لیست آثار ایران در یونسکو قرار گرفته اند. شهرها و آثار ثبت شده شامل موارد زیر است:

    • شهر باستانی بیشاپور
    • شهر باستانی اردشیر خوره
    • غار شاپور
    • کاخ ساسانی سروستان
    • کاخ اردشیر بابکان
    • قلعه دختر
    • نقش برجسته دیهیم‌گذاری
    • نقش برجسته پیروزی اردشیر بر اردوان از آثار ایران در یونسکو

    جنگل‌های هیرکانی

    جنگل های هیرکانی از آثار ایران در یونسکو

    جنگل‌های هیرکانی با ابرهای بسیار زیبا از بقایای جنگل‌های دوران سوم زمین‌شناسی بوده که به لحاظ پایداری و قدمت از اهمیت زیادی برخوردار هستند. این جنگل‌ها در طول سواحل جنوبی دریای خزر در نیمرخ شمالی رشته کوه‌های البرز واقع شده اند. تقریباً ۲ میلیون هکتار از این جنگل‌ها در ایران و استان‌های گیلان، گرگان، مازندران، خراسان شمالی و سمنان قرار داشته و جزو آثار ایران در یونسکو است.

    ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال ۲۰۱۹، اقدامی مهم در راستای حفظ زیست بوم است. شایان ذکر است که جنگل‌های هیرکانی تنها محلی برای گیاهان و جانوران نبوده و حدود ۷ و نیم میلیون نفر نیز در آن زندگی می‌کنند که در نوع خود قابل توجه است.

    راه آهن سراسری ایران

    راه آهن سراسری ایران از آثار ایران در یونسکو

    راه آهن ایران از نظرصنعت و وجه تاریخی و فرهنگی اهمیت بالایی دارد و نقطه اتصال مناطق و اقوام مختلف ایرانی است. همین موضوع باعث شده نام راه آهن سراسری در سال ۲۰۲۱ در فهرست آثار ایران در یونسکو ثبت گردد. تاریخچه احداث و بهره برداری از نخستین راه آهن ایران به دوره قاجار در سال ۱۲۲۷ خورشیدی بازمی گردد. شایان ذکر است که این راه آهن در بین مسیر خود از ایستگاه‌های مهمی مانند قائمشهر، گدوک، گرمسار، تهران، اراک، دورود، شهبازان و اندیمشک عبور می‌کند.

    منظر فرهنگی اورامانات کردستان و کرمانشاه

    منظر فرهنگی اورامانات کردستان و کرمانشاه از آثار ایران در یونسکو

    منطقه هورامان که به اورامانات نیز معروف است، با حدود ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم، بخش‌هایی از کردستان و کرمانشاه را شامل شده و از آثار ایرانی ثبت شده در یونسکو است. این منطقه تاریخی به بافت پلکانی معروف است و جشن ها، صنایع دستی و آداب و رسوم خاص ساکنین باعث شده مورد توجه واقع شود. وجود کوه‌های مرتفع و رودهای خروشان موجب شده ساکنین هورامان در طی هزار سال گذشته، در تعامل با طبیعت معماری پلکانی را برای سکونت انتخاب کنند. شایان ذکر است که حدود ۷۰۰ روستا در منطقه اورامانت قرار دارد. این منطقه در سال ۲۰۲۱ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.

    مجموعه کاروانسراهای ایرانی

    مجموعه کاروانسراهای ایرانی از آثار ایران در یونسکو

    کاروانسرا‌ها، نمایشی جذاب از معماری ایرانی هستند که هدف آن‌ها توسعه مسیرها و تامین نیازهای مرتبط با سفر بوده است. بدون شک کاروانسراها نتیجه خلاقیت و نبوغ معماران ایرانی در طول تاریخ بوده اند. شایان ذکر است که کاروانسراها نه تنها در سفر، بلکه در تحولات اجتماعی و فرهنگی نیز نقش داشته اند؛ این تاثیرات را به وضوح می‌توان در ادبیات، شعر، موسیقی، معماری و… مشاهده نمود. نام ۵۴ کاروانسرای تاریخی ایران که ۲۴ استان کشور را شامل می‌شود، در سال ۲۰۲۳ در فهرست آثار ایرانی یونسکو ثبت گردید.

    سخن پایانی

    میراث جهانی یونسکو در واقع فهرستی از اماکن تاریخی، فرهنگی و طبیعی بوده که به واسطه قدمت بالا و ویژگی‌هایی که دارند، برای تاریخ و اکوسیستم جهان ارزشمند هستند. آثاری که در این لیست قرار می‌گیرند ابتدا توسط کمیته مخصوص یونسکو باید بررسی و تایید شوند. زمان اعلام ثبت آثار مربوطه در زمان برگزاری اجلاس سالانه یونسکو در کشورهای مختلف عضو این سازمان صورت می‌گیرد. ما در این مقاله آثار ایران در یونسکو را برای شما بیان کردیم. امیدواریم مطالب فوق برای شما مفید بوده باشد.

    سوالات متداول

    رتبه آثار ایران در یونسکو چند است؟

    ایران با ثبت ۲۷ اثر تاریخی و طبیعی، دارای رتبه دهم در بین ۱۶۱ کشور است.

    اولین آثار ثبت شده ایران در یونسکو چیست؟

    نیایشگاه باستانی چغازنبیل اولین اثری است که در لیست آثار ایران در یونسکو ثبت شده است.

    بیشترین آثار ایرانی ثبت شده در یونسکو به کدام کشور تعلق دارد؟

    کشور ایتالیا با ثبت ۵۸ اثر، رتبه اول جهان را در فهرست میراث ثبت شده یونسکو دارد.

     

    منبع: آوای طبیعت گلستان

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *